İşçinin Yıllık Ücretli İzin Hakkı ve Korona Virüs Salgını Nedeniyle Hakkın Kullandırılması
İşçinin, bir iş yerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de dâhil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olması koşulu ile hukuken kazanacağı yıllık ücretli izin hakkı; dinlenme hakkı çerçevesinde Anayasa ile teminat altına alınmıştır. Bu hakkın kullanılmasına ve sürelere ilişkin genel düzenlemeler ise 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer almaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53 ve devamı maddeleriyle temel esasları düzenlenen yıllık ücretli izin hakkına ilişkin ayrıca Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği ile uygulamaya yönelik belirlemeler yapılmıştır.
Yıllık ücretli izin hakkı ile ilgili temel bilgilere değinmek gerekirse, kural olarak yıllık ücretli izin kullanma süresi işveren tarafından bölünemez. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53.maddesine göre belirlenecek izin sürelerinin işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Ancak 53.maddede öngörülen izin süreleri, işveren ve işçinin anlaşması halinde bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler halinde kullandırılabilecektir.
İşçinin yıllık ücretli izin hakkından vazgeçmesi veya hakkını başkasına devretmesi mümkün değildir. İşveren de işçinin bu hakkına dokunamaz. Bunun yanında, işçinin yıllık ücretli iznini kullanırken başka bir işte çalışması yasaktır. İşveren yıllık ücretli iznini kullanan işçiye, bu dönemi kapsayan ücretini peşin ödemelidir.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de etkisini en yüksek seviyede gösteren Covid-19 salgını neticesinde iş kaybına uğrayan işletme sahibi işverenlerin, işçilerini ücretli izne çıkarması sıklıkla karşılaşılan bir uygulama haline gelmiştir. Ancak bu uygulamanın İş Hukuku mevzuatına uygunluğundan bahsedebilmek için belirlenen bazı kıstaslara uyulması gerekmektedir.
Normal koşullarda izin talebi işçi tarafından işverene yöneltilir. İşçi, izin hakkını kullanmaya başlamak istediği tarihten en az 1 ay önce izin talebini yazılı bir şekilde işverene iletmelidir. Fakat işveren, işçinin talep ettiği izin tarihi ile bağlı değildir. İşveren, iş durumunu dikkate alarak izin tarihini belirler. Buradan yola çıkarak şunu söylemek gerekir: İşveren, yönetim hakkı çerçevesinde işçiye yıllık ücretli izin hakkını kendiliğinden kullandırabilir. Yani işçinin rızası olmasa dahi işveren işçiye ücretli izin hakkını kullandırabilecektir. Ayrıca unutulmamalıdır ki işverenin işçiye ücretli izin kullandırması halinde, işveren işçiden izin süresi boyunca uzaktan çalışma talebinde bulunamaz.
Ankara Avukat Kardelen Özcan Hukuk Bürosu
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Kardelen Özcan'a aittir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir.
